چشم انداز گردشگری در ایران؛ سال آینده بهتر از امسال؟
عصر تولید، بسیاری از گردشگران خارجی می دانند که فصل بهار در ایران فصل گردشگری و توریسم است، چرا که جذابیت های طبیعی مناطق و جغرافیای ایران به حداکثر می رسد، عمده شهروندان تعطیل هستند و واحد های صنفی و مغازه داران، بهترین محصولات خود را برای عرضه در ایام عید تدارک دیده و مهیا کرده اند. از این بابت گردشگران خارجی عمدتا دو فصل بهار و تابستان را برای سفر به ایران انتخاب می کند، که سهم بهار از این انتخاب، بیشتر است.
اما آغاز بهار سال پیش رو، با ماه مبارک رمضان همراه شده که محدودیت هایی برای خوردن و آشامیدن در کوچه و خیابان وجود دارد و مقامات انتظامی و مذهبی ایران، برخلاف سایر کشورهای اسلامی مانند ترکیه، اجازه خوردن و نوشیدن در کوچه و خیابان را به افراد نمی دهند. هنوز معلوم نیست که مقامات و تصمیم گیران در وزارت کشور چه تمهیدی برای این ایام و اعمال محدودیت های آن اندیشیده اند اما در گذشته هم این شرایط وجود داشته و تجربه هایی در این باره در دسترس است. تفاوت مهم امسال برای گردشگران خارجی آن است که دولت جمهوری اسلامی ایران تصمیم گرفته به منظور آسان سازی ورود توریست های خارجی و رونق بخشیدن به صنعت توریسم، شهروندان ۵۰ کشور جهان را از دریافت روادید برای ورود به ایران معاف سازد و این شهروندان با پرداخت مبلغ اندکی و در مبادی ورودی، اجازه ورود به خاک کشورمان را دریافت خواهند کرد.
این اقدام در واقع می تواند انقلابی در صنعت توریسم ایران پدید آورد، اما برای گردشگران خارجی و صنعت توریست در ایران، فقط مشکل روادید و محدودیت های آن وجود ندارد، چندی پیش عزت الله ضرغامی در این باره گفته بود: گردشگر خارجی نجس نیست و او عین پاکی و طهارت است برای جمهوری اسلامی. وزیر گردشگری و میراث فرهنگی دولت جمهوری اسلامی ایران افزوده بود: ما کلی زحمت میکشیم گردشگرها به کشور بیایند، اما وقتی میآیند به برخی محلها راهشان نمیدهند. وی در این باره مثال زده بود: در یکی از استانها گردشگران خارجیای که برای استفاده از سرویس بهداشتی وارد محیط مسجد شده بودند توسط خادم مسجد بیرون شدهاند؛ چون آن فرد توجیه نبوده است.
البته اکنون وضعیت ورودی گردشگر خارجی به ایران چندان قابل افتخار نیست؛ آمارهای ارائه شده مرکز آمار ایران در این باره حاکی از آن است که در تابستان۱۴۰۲ ، ۱ میلیون و ۹۴۳ هزار گردشگر خارجی وارد ایران شده که نسبت به تابستان گذشته ۲۷ درصد رشد کرده است. گفتنی است اغلب این گردشگران از مسیر زمینی وارد کشور شدهاند و اغلب آنان از کشورهای همسایه ایران مثل عراق، افغانستان و ترکیه وارد کشور شدهاند. به گزارش مرکز آمار ایران، سال گذشته از این سه کشور ۳ میلیون و ۲۲۳ هزار گردشگر به ایران سفر کردهاند که سهمی ۸۱ درصدی از گردشگری خارجی ایران داشته است. درباره انگیزه واردشدگان به ایران نیز گفته شده که گردشگری سلامت و سفر به شهرهای مذهبی ایران، اصلیترین دلیل سفر عراقیها، کار و اقامت و همچنین سرمایهگذاری اصلی ترین انگیزه افغانستانی ها و گردشگری تاریخی و مذهبی و نیز تجارت اصلی ترین انگیزه ترک ها از سفر به ایران بوده است.
اما چشم انداز گردشگری ایران برای سال جاری میلادی و در سال ۱۴۰۳ چیست؟ سازمان جهانی گردشگری سازمان ملل متحد اخیرا در گزارشی اعلام کرد که در سال ۲۰۲۴ سطح گردشگری بینالمللی کمی بالاتر از سطوح قبل از همهگیری کرونا خواهد بود و برآوردهای اولیه حاکی از رشد دو درصدی بالاتر از سطح سال ۲۰۱۹ است. این گزارش اعلام میکند؛ خاورمیانه تنها منطقهای است که با ورود ۲۲ درصد بالاتر از سال ۲۰۱۹ بر سطوح قبل از همهگیری غلبه کرد. شاخص گردشگری ایران که در سال ۲۰۱۹ روی عدد ۹.۱۰۷ بود در سال ۲۰۲۰ با کاهش شدید به ۱.۵۵۰ نزول پیدا کرد. این شورا اعلام کرده که ایران در سال ۲۰۲۲ در مجموع میزبان ۴.۱ میلیون توریست خارجی بود که این آمار هنوز ۵۵ درصد کمتر از آمار مسافران ورودی ایران در سال ۲۰۱۹ و پیش از همهگیری کروناست که عدد ۹.۱۱ میلیون نفر را نشان میداد. همچنین، در سال ۲.۱۹ نزدیک به دو میلیون نفر در مشاغل مرتبط با صنعت گردشگری ایران مشغول به کار بودند.
این میزان مساوی با هشت درصد شاغلان کشور بود که با پیدایش ویروس کرونا این رقم ۳۳ درصد کاهش یافت و تا سال ۲۰۲۴ هم به میزان پیش از کرونا بازنگشت. اما کمی پائین تر از ایران و در آن سوی خلیج فارس گزارش رسمی اداره اقتصاد و گردشگری دوبی حاکی از آن است که از ژانویه تا نوامبر ۲۰۲۳ میلادی، تنها همین شهر میزبان بیش از ۱۵ میلیون گردشگر خارجی بوده که افزایش ۲۰ درصدی نسبت به مدت مشابه در سال ۲۰۲۲ داشته است.
حال اگر افغانستانی های وارد شده به ایران را گردشگر قلمداد نکنیم گمان می رود که حدود ۳۰ درصد از میزان گردشگر به ایران، کاهش یابد در این صورت شاید میزان واقعی گردشگر ورودی به ایران به حدود سه میلیون نفر کاهش پیدا کند. این که آیا در سال جاری میلادی و در سال آینده هجری شمسی میزان ورودی گردشگر خارجی به کشورمان افزایش خواهد یافت یا نه؟، اگرچه با منازعه هایی که در خاورمیانه وجود دارد تحقق این افزایش بعید به نظر می رسد، اما باید منتظر ماند و واقعیت ها را مشاهده کرد.
هیچ دیدگاهی درج نشده - اولین نفر باشید